Scio me nihil scire

Scio me nihil scire

Hoewel ik door een gebrek aan motivatie alles wat met Latijn te maken heeft het liefste even negeer, kan ik niet om deze zin heen: scio me nihil scire, wat zoveel betekent als ‘ik weet dat ik niets weet’ en voortkomt uit Plato’s filosofieën. Het is misschien wel de grootste paradox ooit en zéker als je je ook nog eens bedenkt dat dit uit de mond (of pen) van een filosoof is komen rollen. Iemand die geacht wordt wijs te zijn, maar doodleuk vertelt dat ‘ie niets weet.

Toch is ‘wijs zijn’ en ‘niets weten’ niet zo’n grote tegenstelling als je in eerste instantie misschien zou denken. In vergelijking met een paar jaar terug heb ik veel geleerd, en toch is tegelijkertijd het gevoel dat ik inderdaad niets weet alleen maar sterker geworden. Vroeger was alles wat ik te horen kreeg per definitie de waarheid voor mij, ik twijfelde amper en mijn leven was vooral nog heel ongecompliceerd. Op mijn tiende had ik dan ook echt het idee dat ik het leven wel een beetje door had, of in elk geval dat het niet zo moeilijk kon zijn.

Maar een paar jaar later blijkt dat je, juist doordat je denkt dat je het allemaal wel weet, helemaal niets weet. Als een trap waarvan je de hoogte van de traptredes verkeerd inschat, waardoor je opeens naar beneden dondert. Of een zwembad dat veel dieper blijkt te zijn dan je denkt, en terwijl jij jezelf erin laat glijden in de verwachting grond onder je voeten te voelen ga je kopje onder. Je krabbelt weer op, zwemt omhoog, slaat het stof van je kleren af, haalt een keer diep adem. En je realiseert je dat je nergens zelf de baas over bent en dat het leven ook absoluut niet stuurbaar, maakbaar of controleerbaar is. Laat staan te begrijpen.

(meer…)

Alles gaat in momenten

Ik zal me er eeuwig over blijven verbazen hoe mijn geheugen werkt. Hoe ik elke dag weer nieuwe dingen beleef en nieuwe dingen leer en toch nog geen hoofd heb dat overstroomt van informatie, maar juist precies de belangrijke dingen wél onthoud; dat blijft voor mij een raadsel. Als ik er dan bij nadenk, dan realiseer ik me ook hoeveel dingen ik ben tegengekomen in de ruim vijftien jaar die ik hier op aarde rond heb gebracht. Informatie, situaties, nieuwe mensen, emoties; elke dag weer. Het is onmogelijk om alles te onthouden en dat geeft me soms een beetje een unheimisch gevoel. Dat ik dan aan 2010 denk en mezelf helemaal niet meer kan voorstellen als elfjarige, of geen idee heb hoe ik mijn tijd toen eigenlijk invulde. Als ik de foto’s er vervolgens bij pak voelt het nog raarder. Was ik dat? Natuurlijk heb ik toen ook meerdere malen per dag in de spiegel gekeken, maar dat blijft anders dan een volledig beeld van ‘buitenaf’.

Soms weet ik al niet eens meer hoe mensen heetten of eruitzagen die toen belangrijk voor me waren, en dingen die toen heel groot leken vergeet ik nu ook gewoon. Wanneer was die vakantie ook alweer? En hoe zat dat ook alweer met dat huis toen? Het ontglipt me, maakt plaats voor nieuwe ervaringen (herinneringen durf ik niet meer zo snel te zeggen).

Maar momenten, daar ben ik wel goed in. Die blijven hangen. Flarden van gebeurtenissen en fragments of time. Sommige gebeurtenissen die ik toen volop beleefde, zoals vakanties, dagjes weg of simpelweg een heel schooljaar, zijn nu niet meer dan een vage vlek in mijn geheugen. Als je inzoomt zitten die zwarte vlekjes echter vol sterren. Momenten binnenin zo’n gebeurtenis, misschien maar een paar minuutjes, die ik intens beleefd heb. Momenten waarin ik overspoeld werd met gevoelens of er opeens heel veel op me af kwam, waardoor het zoveel indruk maakte dat ik het wel moest onthouden.

Ik heb maar één blik, één zweempje geur of één refrein nodig om opeens weer in die compleet andere wereld te zitten. Een onverwachte throwback naar dingen die toen misschien het meest onbetekenend leken, maar uiteindelijk hun afdruk het meest hebben achtergelaten.

Ik vind mezelf terug in die simpelste momentjes van klein geluk die zodanig zijn blijven hangen dat ik ze zelfs nu nog uit zou kunnen schrijven. Tegelijkertijd herken ik mezelf als de beste in situaties van pijn, twijfel of verdriet, omdat ik die nu nog op dezelfde manier meemaak.

Momenten zijn vaak zoveel puurder en onverwachter dan het geheel. Het verloop van sommige dagen of vakanties ben ik totaal kwijt, maar dan zie ik mezelf alsnog precies op die ene plek zitten, op dat onbeduidende moment. Intens gelukkig, of juist diep ongelukkig. Momenten zijn breekpunten; pieken of dalen waarvan je weet dat het niet lang zo zal blijven. Dingen die je intens beleeft en daardoor blijft onthouden. Ik weet nog precies hoe je keek, wat je deed, wat we zeiden.

En het is waar, die quote over kleine dingen die grote dingen blijken te zijn. ‘… for one day you will look back and realize they were the big things.’ Juist die paar minuten die zoveel indruk bij me achterlieten, vormen me; meer dan ‘de grote dingen’. Mijn leven, mijn persoonlijkheid, is opgebouwd uit momenten. Ja, de meest onverwachte, fragiele, intense momenten. En toch zijn die uiteindelijk de maatstaf voor alles.