Is make-up een masker?

‘Ja, nu ben je weer iets meer de Hester die we kennen,’ merkte een vriendin op toen ik me, na het aanbrengen van een laagje foundation en het bijwerken van mijn wenkbrauwen, naar haar omdraaide. We waren ons aan het klaarmaken voor het gala en ik kwam net onder de douche vandaan, uiteraard zonder make-up. Ik ken de Hester zonder make-up net zo goed als de Hester met make-up en vind het absoluut niet erg mijn make-uploze gezicht te laten zien, maar natuurlijk weet ik wel dat het even anders is voor mensen die me bijna altijd met make-up zien. Misschien wel met een masker?

Voor mij is het duidelijk dat make-up geen masker is waar ik me achter verberg. Toch is dat vaak wat ik hoor van meiden die er zelf niets mee hebben. Bekende uitspraken zijn ‘Ik wil dat mensen me gewoon nemen zoals ik ben’, ‘Ik zou het niet willen dat mensen me niet meer herkennen zonder make-up’ en ‘Ik vind het niet nodig me ‘mooier’ te maken dan ik ben’. Met een laagje mascara hebben de meesten geen probleem, maar vooral als je een pompje foundation over je gezicht uitsmeert hebben sommige mensen al snel het idee dat je jezelf verbergt. Ik respecteer ieders mening en word er vaak zelf ook alleen maar door aan het denken gezet. Daarom wil ik met dit artikel antwoord geven op de vraag die volgens mij bij veel mensen die zelf geen make-up dragen opkomt: de vraag of make-up een masker is.

De definitie van een masker
Maar wat verstaan we nou eigenlijk onder een masker? Kort gezegd is dit iets waar je je achter verschuilt. Op Wikipedia vind je een goede definitie, maar die is tegelijkertijd ook wel heel concreet. Er staat dan ook niet voor niets onder dat “een masker zich onderscheidt van louter make-up”. In principe staat daar heel duidelijk dat make-up geen masker is, maar Wikipedia is ook niet heilig en ik denk dat je het begrip ‘masker’ in deze context breder moet zien. Iets waarmee je je gezicht bedekt om je anders voor te doen dan je bent en de ‘echte jij’ verbergt.

De reden waarom vrouwen make-up dragen
Dus moet je je afvragen waarom vrouwen make-up dragen. Ís dat om zichzelf te verhullen en zich anders voor te doen? Ik denk, ik weet wel zeker, dat dit per persoon verschilt. En eigenlijk zelfs per dag. Ik doe elke dag make-up op vanuit een bepaalde overtuiging, maar als ik daar ’s morgens een keer anders over denk, dan doe ik het vaak alsnog omdat het een gewoonte is. Eén ding is echter zeker: ik gebruik make-up niet om mezelf achter te verschuilen. Júist niet. Ik vind mijn gezicht zonder make-up ook mooi en ‘Hester’, alleen ik voel me – in deze wereld – nog meer mezelf en dus ook zelfverzekerder met make-up.

Dit komt doordat je door make-up te dragen toch een paar dingen uitstraalt en je jezelf bijvoorbeeld vanzelf een beetje onder het kopje ‘meiden die make-up dragen’ schaart. Vaak hebben die meiden (en vrouwen) toch meer overeenkomsten dan alleen het dragen van make-up en make-up dragen is ergens ook een soort teken waaraan mensen je kunnen herkennen als ‘zo’n soort meisje’. Het onderscheid dat je daarmee maakt is niet bepalend; zo ga ik juist met heel veel meiden om die geen make-up dragen, en daar kan ik het ook heel goed mee vinden. Niemand kan ooit in één hokje geplaatst worden en dat moet je ook niet willen, want dat zouden toch alleen maar vooroordelen zijn.

Met mijn make-up probeer ik echter al wel een aantal dingen uit te stralen. Daar een ‘algemene boodschap’ van maken vind ik lastig (en al zeker zonder het negatief te laten klinken voor mensen die géén make-up dragen), maar het komt er ergens op neer dat ik er waarde aan hecht om mezelf – in mijn ogen – zo verzorgd en mooi mogelijk te presenteren. Misschien is make-up voor mij net zoiets als fotobewerking: het is ‘extra’ en ook niet écht nodig, maar het geheel wordt er vaak wel nét iets mooier van en als je het mooier kan maken, waarom zou je het dan niet doen? Maar ik vind make-up ook gewoon leuk, net zoals kleding. Ik vind het leuk bezig te zijn met mijn uiterlijk en daarom voel ik me in mijn eigen kleding en met make-up meer mezelf dan make-uploos in een joggingbroek en hoodie.

Geen make-up is ook een masker
Ik denk dat het er uiteindelijk niet om gaat dat je je ‘ware gezicht’ verbergt en op die manier een masker draagt, maar dat het er meer om gaat of je je ‘ware aard’ verbergt door je anders voor te doen dan je bent. Stel dat jij uit jezelf helemaal niet de behoefte hebt om make-up te dragen, maar je doet het toch omdat je dan beter binnen de groep valt – dan is het een masker, ja. Ik voel me mezelf met make-up op, ook omdat ik het leuk vind, en dat ik het leuk vind zegt vanzelf wat over mij als persoon. Natuurlijk heeft iedereen andere associaties bij het dragen van make-up en zullen er ook wat mensen zijn die me hierdoor juist verkeerd inschatten, maar daar komen ze dan vanzelf wel op terug als ze me beter leren kennen. Uiteindelijk telt je innerlijk – je gedrag, je persoonlijkheid, je karakter – namelijk meer dan de manier hoe jij eruitziet.

Is make-up dus een masker? Niet in de regel, maar het kan het wel zijn. Net zoals het andersom ook het geval kan zijn. Als jij geen make-up draagt omdat je bang bent dat je er raar door wordt aangekeken door je omgeving, terwijl je thuis niets liever doet dan hele ooglooks maken, dan is dat ‘geen make-up dragen’ ook een masker. Maar zolang jij de keuze om geen of wel make-up te dragen niet maakt uit angst, maar uit interesse of bepaalde waarden, is het geen masker: alleen een versterking van wie je al bent.

Draag jij make-up? Zie je het als masker?

PS: Dit ligt waarschijnlijk wel weer anders voor meiden die make-up dragen om hun onzekerheden te verbergen. Mijn huid is vrij rustig, dus voor mij speelt dat niet echt mee (behalve dat ik er soms wat minder moe uitzie met make-up). Je onzuiverheden met make-up bedekken is niet per se verkeerd, als je het bijvoorbeeld doet omdat je ze vindt afleiden van wie je eigenlijk bent, maar toch denk ik dat ook meiden met wat onzuiverheden gewoon zonder make-up de deur uit zouden moeten durven (zie ook dit Buzzfeedfilmpje). Maar goed, dat is wel makkelijk gezegd voor mij, haha.